Wat zegt de wet over illegale drugs?

Mag de politie iemand fouilleren?

De wet zegt duidelijk wat wel en wat niet mag bij fouillering. Er bestaan verschillende soorten fouillering. De volgende komen het vaakst voor:

• De veiligheidsfouillering: een oppervlakkige en vluchtige betasting van lichaam en kleding en controle van de bagage. Bij een veiligheidsfouillering mag men niet langer dan één uur opgehouden worden. Zo'n fouillering kan:
  • als er bij een identiteitscontrole aanwijzingen zijn dat iemand een wapen of ander gevaarlijk voorwerp op zak heeft;
  • als er gevaar is voor de openbare orde (bijvoorbeeld bij een voetbalwedstrijd, een festival of in een rechtszaal);
  • als iemand aangehouden wordt.
• De meer grondige gerechtelijke fouillering. Dit kan als men gerechtelijk aangehouden is of als men bewijsmateriaal van een misdrijf op zak zou kunnen hebben.
• De fouillering op het lichaam. Dat kan enkel als iemand in de cel wordt opgesloten. De bedoeling is voorwerpen of stoffen te zoeken die gevaarlijk zijn voor de persoon zelf, voor anderen of die de betrokkene zouden kunnen helpen bij een ontsnapping.

Mag de politie een huiszoeking doen?

Er zijn verschillende soorten huiszoekingen:

• De huiszoeking met toestemming:
  dat betekent dat men als bewoner van de woning de schriftelijke toestemming geeft aan de politiedienst om de woning te betreden. Pas nadat men die toestemming heeft ondertekend, kan de politie met de eigenlijke huiszoeking beginnen.Vanaf dat ogenblik kan men de woning doorzoeken en alles wat als bewijsmateriaal kan dienen, in beslag nemen. Aangezien men zelf de toestemming geeft, kan zo'n huiszoeking dag en nacht gebeuren. Hoewel men het recht heeft om de huiszoeking te weigeren, zal dat in de praktijk niet echt goed overkomen. Het kan de politie de indruk geven dat men iets te verbergen heeft. In dat geval zal ze proberen zo snel mogelijk een huiszoeking met een bevel van de onderzoeksrechter uit te voeren.
• De huiszoeking op bevel van de onderzoeksrechter:
  zo'n bevel betekent dat, ondanks het eventuele verzet van de bewoner, de huiszoeking toch mag plaatsvinden. Als er niemand thuis is, mag de politie een slotenmaker oproepen. Een huiszoeking op bevel kan enkel tussen vijf uur 's ochtends en negen uur 's avonds. Bij een huiszoeking op bevel kan de politie enkel zaken in beslag nemen die verband houden met het misdrijf waarvoor het bevel werd afgeleverd. Bijvoorbeeld: de onderzoeksrechter geeft een huiszoekingsbevel voor inbreuken op de drugwetgeving. De politie mag dan enkel zaken opsporen die daarmee te maken hebben. Ze mag bijvoorbeeld niet op zoek gaan naar gestolen voorwerpen. Als de politie tijdens de huiszoeking bij toeval gestolen voorwerpen zou vinden, dan moet ze daarvan een nieuw proces-verbaal opmaken.
• De huiszoeking op grond van artikel 6 bis van de drugwet:
  dit artikel bepaalt dat de politie te allen tijde (dus ook 's nachts) zonder toestemming van de bewoner mag binnengaan in plaatsen waarvan ze ernstige vermoedens heeft dat er drugs opgeslagen liggen of dat er drugs vervaardigd, bereid, bewaard, verkocht, afgeleverd of afgestaan worden.Vooraleer de politie zich op artikel 6 bis beroept zal ze al heel wat informatie hebben verzameld door verklaringen van personen en door de plaats of de woning in de gaten te houden.

Mag de politie een bloed- of urinestaal opvragen?

Opgelet: op dit vlak verschilt de algemene drugwetgeving van de verkeerswet!

Het nemen van een urinestaal is in het kader van de drugwetgeving niet wettelijk geregeld en komt ook niet zoveel voor. Indien men een urinestaal wil nemen, kan dit enkel mits voorafgaandelijke en schriftelijke toestemming.

Urinestalen worden bijvoorbeeld wel eens genomen bij controles in dancings. De politie zal de betrokkenen dan op voorhand een schriftelijke toestemming laten ondertekenen. In principe kan men de urinetest weigeren, maar in realiteit kan dat natuurlijk overkomen alsof men iets te verbergen heeft.

Een positief urinestaal is enkel een bewijs dat iemand recent drugs gebruikt heeft. Op basis daarvan alleen zal men iemand meestal niet kunnen vervolgen. Daarvoor moet men kunnen bewijzen dat de persoon drugs in bezit heeft. Het kan voor het parket echter wel een aanleiding zijn om iemand van nabij te volgen en zo nodig door te verwijzen naar de hulpverlening.

Ook het nemen van een bloedstaal is in het kader van de drugwetgeving niet wettelijk geregeld. Het komt ook weinig voor. Indien men het toch zou willen doen, kan alleen een geneesheer dit uitvoeren.

Moeten ouders mee opdraaien?

Zolang het gaat om minderjarige kinderen, zijn ouders burgerrechtelijk aansprakelijk. Zij moeten dus instaan voor de schade die door hun minderjarige kinderen veroorzaakt wordt. Sommige druggebruikende jongeren stelen om drugs te kunnen betalen. Anderen plegen geweld terwijl ze drugs genomen hebben. Als deze feiten aan het licht komen, kunnen de ouders aangesproken worden om de schade te vergoeden.

Zelfs als de kinderen meerderjarig zijn, kunnen ouders juridische gevolgen ondervinden van hun druggebruik. Volgens de drugwet kan alles wat gebruikt werd bij een misdrijf (bijvoorbeeld de auto van vader) in beslag genomen worden en eventueel openbaar verkocht worden, ook al is de dader niet de eigenaar ervan. Bovendien kan, indien boetes of schulden niet betaald worden, beslag gelegd worden op de inboedel van de ouders.

Dat kan echter enkel als het meerderjarige kind nog thuis gedomicilieerd is en als ouders niet kunnen aantonen (aan de hand van aankoopbewijzen) dat de goederen hun eigendom zijn.

Worden ouders betrokken bij het onderzoek?

Als de kinderen minderjarig zijn, worden de ouders altijd verwittigd. Wanneer het parket tot vervolging beslist, worden zij gedagvaard om samen met hun kind voor de jeugdrechter te verschijnen.

Bij meerderjarigen is het niet vanzelfsprekend dat de ouders bij het onderzoek betrokken worden. Wanneer een meerderjarige door de politie wordt opgepakt kan men, als men dat zelf wil, altijd vragen om de ouders te verwittigen. Indien dit het onderzoek niet kan schaden, zal men dit meestal wel doen. Dat de ouders niet bij het onderzoek betrokken worden, betekent nog niet dat ze van de hele zaak niets zullen afweten. Als een meerderjarige bijvoorbeeld nog thuis woont, kan een brief van het parket in de bus of de politie die thuis aanbelt, al heel wat vragen oproepen.