Uitgelezen! Beleid op speed: hoe de drugsoorlog alle zin voor rede versmoort

Het nieuwe boek van Peter Muyshondt – hoofdcommissaris van de politie en werkzaam als adjunct korpschef bij een lokale politiezone in Antwerpen-Noord – is een duidelijk beargumenteerde aanklacht tegen het huidige repressieve drugbeleid: de war on drugs.

Het huidige drugbeleid op de korrel

In tegenstelling tot wat je zou verwachten van iemand die zijn broer verloor ten gevolge van druggebruik, is het boek van Peter Muyshondt een pleidooi voor de legalisering van alle drugs. Muyshondt is zijn broer niet verloren aan druggebruik, maar aan de gevolgen van het huidige drugbeleid, zo zegt hij zelf. Hij pleit dan ook voor een menselijker drugbeleid en menselijke justitie waarin gezondheid primeert boven repressie.

In het boek “Beleid op speed” komt niet enkel het perspectief van de auteur aan bod, maar wordt zijn visie verder onderbouwd aan de hand van getuigenissen van ervaringsdeskundigen, persoonlijke getuigenissen van (ex-)druggebruikers en slachtoffers, experten zoals professoren, advocaten, drugscoördinatoren, hulpverleners…, wetenschappelijk onderzoek en andere cijfers die –niet zelden- uit rapporten van de UN zelf komen.

Anyone’s child: actief pleiten voor een ander drugbeleid

Peter Muyshondt vertelt dat zijn carrière als activist begon toen hij Transform Drug Policy Foundation leerde kennen, een Brits-Mexicaanse ngo die al jaren pleit voor een drugbeleid waarbij alle drugs op wettelijke basis gereguleerd zouden worden. In het kader van de campagne Anyone’s child kreeg hij de uitnodiging om actie te gaan voeren tijdens de UNGASS 2016 in New York. In deze campagne spreken familieleden van overleden druggebruikers zich uit tegen de drugsoorlog en vóór een ander drugbeleid.

De Amerikaanse drugsoorlog: borstgeklop en barslecht theater

De “war on drugs” vindt zijn oorsprong in de Amerikaans geschiedenis waar dit fenomeen in eerste instantie ingegeven werd vanuit een racistisch standpunt waarbij de zwarte druggebruiker gecriminaliseerd wordt. Aan de hand van het aantal arrestaties tonen politici aan dat zij ‘tough on crime’ zijn. Veiligheid en criminaliteit is een onderwerp waarmee politici goed kunnen scoren bij de burger. De auteur stelt verder dat er van een beleid gericht op gezondheid geen sprake is.

De war on drugs is een politiek artefact geworden. Er is garen gesponnen op de kap van bepaalde groepen door het gebruik van bepaalde roesmiddelen te penaliseren en te criminaliseren, daar een hele industrie rond uit te bouwen zodat politici zich stevig op de borst kunnen kloppen. ‘Kijk wat een straffe leiders wij zijn.’ En intussen blijft het gebruik stijgen.

Peter Muyshondt

Een snelle trip rond de wereld

In zijn boek haalt Muyshondt verschillende buitenlandse voorbeelden aan die een ander drugbeleid hanteren dan het repressieve beleid dat vanuit verschillende internationale organen wordt opgelegd. Zo decriminaliseerde Portugal in 2001 het persoonlijke bezit van alle drugs en worden gebruikers voor een ontradingscommissie geleid in plaats van te verschijnen voor de strafrechtbank. Uruguay is het eerste land ter wereld dat cannabis volledig legaliseerde en gaat daarmee integraal in tegen de internationale verdragen. Het drugbeleid in Zwitserland steunt op vier pijlers: preventie, therapie, harm reduction en repressie. Zij experimenteren in het kader van harm reduction met HAT (Heroïn Assisted Treatment) en gebruikersruimten. Al deze initiatieven kaderen niet alleen binnen een gezondheidsperspectief, maar zijn ook gericht op het terugdringen van druggerelateerde criminaliteit en lijken daar tot op zekere hoogte ook in te slagen.

Het kan ook anders!

Een drugbeleid gericht op gezondheid houdt volgens Muyshondt vooral in dat de gebruiker eerlijke en correcte informatie krijgt. Legalisering van alle drugs houdt in dat de drugmarkt door de overheid gereguleerd zou worden. Zodoende is het aan de overheid om de producten te controleren en correcte informatie aan de gebruiker te verschaffen. Druggebruikers moeten zich nu baseren op de informatie, bijvoorbeeld over de samenstelling van de drug, die hen aangereikt wordt vanuit de illegale zwarte markt die er alle belang bij heeft hun producten te verkopen.

Muyshondt gaat in tegen de gebruikelijke kritiek op deze aanpak die stelt dat het een stijging van het aantal druggebruikers met zich mee zal brengen door aan te geven dat druggebruik inherent is aan de mensheid en steeds zal blijven bestaan. Verder wijst onderzoek uit dat legalisering zelden een stijging van druggebruik met zich meebrengt, maar wel leidt tot een daling van de mortaliteitsgraad, een eventuele daling van de criminaliteit aangezien de illegaliteit van de drugsmarkt wordt teruggedrongen en het vooral de legale drugs namelijk alcohol en tabak zijn die voor de grootste gezondheidsproblemen zorgen. De auteur stelt dat de negatieve gevolgen van alcohol en tabak vooral te wijten zijn aan de commercialisering van deze producten.

Ten slotte haalt Muyshondt in zijn boek verschillende keren aan dat 90% van de druggebruikers geen drugprobleem heeft of voor problemen zorgt. Slechts 10% van de druggebruikers gebruiken op problematische wijze en/of zorgen voor maatschappelijke overlast. Legalisering van drugs zorgt ervoor dat deze 10% zichtbaarder wordt en beter bereikbaar is om op gepaste wijze geholpen te worden.

Astrid De schutter
FYFA-project

Jochen Schrooten
Uitgaan / EWS / Quality Night (Vl)