Langer genieten en alcohol

Eén op vier deelnemers van Tournée Minérale 2018 was ouder dan 55 jaar. In het lanceringsjaar was dit nog één op vijf. Dit lijkt aan te tonen dat ook 55-plussers meer en meer open staan om eens stil te staan bij hun alcoholgebruik in het kader van een langer, actiever en gezonder leven. Ouderen blijven voor VAD een belangrijke doelgroep en daarom zetten we dit najaar in op het sensibiliseren en informeren over alcoholgebruik. VAD roept ouderenorganisaties en intermediairs die met ouderen werken op om hierover te communiceren. Op deze manier dragen ze bij aan het bespreekbaar maken van alcoholgebruik bij oudere volwassenen. VAD schreef drie artikels die hiervoor gebruikt mogen worden. Ook de folder ‘alcohol en ouder worden’ en bijhorende affiche zijn tijdelijk gratis te bestellen. Onderstaand artikel over de ervaringen van Diane en Jos kan je alvast in enkele magazines of op websites van organisaties zien verschijnen.

Diane (61) en Jos (62) praten over de rol van alcohol in hun leven

Naarmate je ouder wordt, sta je voor heel wat nieuwe uitdagingen. Je verwelkomt kleinkinderen, je pensioen zorgt voor meer vrije tijd, je neemt afscheid van dierbaren, maar ook je lichaam verandert. Zorg dragen voor jezelf is de sleutel om met volle teugen te blijven genieten. Stilstaan bij de plaats van alcohol in je leven hoort daar ook bij. Want ook wanneer je ouder wordt, heeft verstandig omgaan met alcohol alleen maar voordelen en komt het je gezondheid ten goede.

Diane (61 jaar) en Jos (62 jaar) zijn beiden recent gepensioneerd en getuigen over de betekenis van alcohol in hun leven.

Welke plaats kent alcohol in je leven?

Diane: “Voor mij is alcohol gezelligheid. Ik kan echt genieten van de smaak van een glas wijn. Overdag drink ik nooit alcohol, maar ‘s avonds bij het eten drink ik wel elke dag één à twee glazen, afgewisseld met water. Als ik wegga met vriendinnen, starten we vaak met één à twee glazen cava. Bij aanvang van het diner drink ik nog één glas wijn, maar nooit meer. Ik bestel ook altijd water om tussendoor te drinken en naar het einde van de avond drink ik alleen nog maar water.”

Jos: “Voor mij en mijn vrouw is dat gelijkaardig. Wij drinken ook voor de gezelligheid, en een glas wijn of bier is lekker natuurlijk. Alcohol drinken is bij ons echt een gewoonte, maar we drinken wel enkel ‘s avonds. Soms houden we het bij elk een glas, maar evengoed delen we een fles wijn. We weten wel dat het allemaal niet zo gezond is, maar het zit ingebakken in onze cultuur. Toch zijn er ook dagen waarop we niet drinken.”

Welke invloed hebben vrienden of familie op jouw alcoholgebruik?

Jos: “Als je afspreekt met vrienden komt er automatisch alcohol bij kijken, maar ik ondervind geen druk. Als er iets wordt bovengehaald, wordt het wel leeggedronken. Is dat sociale druk? Ik weet het niet. Je moet jezelf niet meer bewijzen, dus je kan wel ‘neen’ zeggen als je vindt dat het genoeg geweest is.”

Diane: “Ik denk ook dat anderen mij niet makkelijk onder druk kunnen zetten om te drinken. Als ik voor mezelf beslis dat het genoeg is, dan drink ik niet meer. Misschien was dat vroeger wel anders, toen we nog heel jong waren. Ik dring zelf ook nooit aan als bezoek niet wil drinken.

RICHTLIJN VOOR ALCOHOLGEBRUIK

Drink niet meer dan tien standaardglazen* alcohol per week. Wil je geen risico lopen? Dan drink je beter niet. Als je wel alcohol drinkt, spreid dit dan over meerdere dagen in de week en drink een aantal dagen niet.

Wanneer je ouder wordt, medicatie gebruikt of gezondheidsproblemen hebt, loop je meer risico op de negatieve effecten van alcohol. In dit geval ben je beter voorzichtig en vraag je best advies aan je huisarts.

Deze richtlijn is voor iedere volwassene ouder dan 18 jaar. Jongeren onder de 18 jaar drinken beter geen alcohol.

*een standaardglas bevat 10 gram pure alcohol. Denk aan een glas bier van 25 cl , een glas wijn van 10 cl, een aperitief van 5 cl. Sterke bieren bevatten méér alcohol, zij tellen 1,7 à 2,5 standaardglazen.

Bron: Hoge Gezondheidsraad. Risico’s van alcoholgebruik. Brussel: HGR; 2018. Advies nr. 9438.

Wat zijn voor jou de voor- en nadelen aan alcohol?

Diane: “Het positieve aan alcohol is die gezelligheid, voor mij is het echt genieten van de smaak. In een groep mensen die je niet goed kent, haalt het ook de remming wat weg, iedereen wordt wat losser, durft wat meer zichzelf te zijn.”

Jos: “Voor mij staat ook de gezelligheid voorop, het geeft ontspanning, we genieten ervan. Iets negatiefs kan ik niet meteen bedenken, behalve dat ik wel eens durf te drinken omdat ik stress heb.”

Diane: “Soms degouteert het mij als ik zie dat vrouwen van mijn leeftijd zware bieren drinken tot ze zat zijn en niet meer weten wat ze aan het vertellen zijn. Daar hou ik niet van. Net als van mensen die ‘te’ plezant doen. Een beetje alcohol kan van een zeurpiet een plezante mens maken, maar te veel drank maakt er een ander persoon van. Ik besef daarnaast maar al te goed dat alcohol kan leiden tot verslaving. Dat zie ik in mijn eigen omgeving.”

Ondervind je andere effecten van alcoholgebruik dan toen je jonger was?

Diane: “Ik heb nooit veel gedronken, maar het stijgt nu veel sneller naar mijn hoofd. Ik heb sneller de indruk dat het genoeg geweest is. Na een tweede glas word ik moe en heb ik geen energie meer. Ik moet me dan extra inspannen om de afwas te doen of in de tuin te werken.”

Jos: “Ik merk ook wel dat het iets doet hoor, we slapen misschien wat minder goed. Vandaar dat we ook proberen af en toe alcoholvrije dagen in te lassen. Ergens zijn we er misschien meer mee bezig dan we zelf denken.”

WAAROM JE MEER LAST HEBT VAN EEN GLAS ALCOHOL ALS JE OUDER WORDT

Wanneer je ouder wordt, reageert je lichaam niet meer op dezelfde manier op alcohol. Je lichaam verandert: lichaamsvet neemt toe en je hebt minder lichaamsvocht. Bovendien werken je lever en nieren minder goed en neemt je lichamelijke weerstand af. Doordat je lichaam meer tijd nodig heeft om alcohol af te breken, ben je sneller dronken, duren de effecten langer én heb je meer tijd nodig om te recupereren. Zelfs kleine hoeveelheden alcohol kunnen hierdoor een impact hebben op je gezondheid en je functioneren.

Het risico en de ernst van bestaande gezondheidsproblemen (zoals hoge bloeddruk, depressie, hoge cholesterol, …) kunnen toenemen door het gebruik van alcohol. Alcohol kan bovendien de werking van medicijnen gevaarlijk versterken of tenietdoen.

Meer info? Bestel of download de brochure ‘ouder worden en alcohol’ gratis op www.vad.be/langer-genieten

Hoe is het momenteel met je gezondheid gesteld?

Jos: “Ik ben heel tevreden over mijn gezondheid. Wij hebben nu veel tijd en kunnen veel dingen doen. Ik voel me eigenlijk best goed. We doen ook veel meer en zijn actiever dan twee jaar geleden.”

Diane: “Ik voel me beter dan ooit tevoren omdat ik meer beweeg, heel gezond probeer te eten en aandacht heb voor mijn geestelijke gezondheid. Gezond eten doe ik al enkele jaren omdat ik op een zeker moment te horen kreeg dat ik een lichte vorm van suikerziekte had. Ik heb mijn moeder gezien met diabetes op het einde van haar leven, en dacht ‘niet met mij’. Ik besefte dat het aan mijn beweging en voeding lag. Sindsdien ben ik meer beginnen wandelen en heb ik mijn voeding volledig aangepast. Mocht het voor mijn gezondheid nodig zijn alcohol te laten, dan doe ik dat. Als ik wil blijven genieten van het leven zoals nu, moet ik in eerste instantie voor mijn lichaam zorgen.”

Jos: “Dat is voor mij hetzelfde. Mocht de dokter zeggen dat ik moet opletten voor mijn gezondheid, dan is dat voor mij een signaal om iets te ondernemen.”

Heb je soms het gevoel dat ‘minder’ beter zou zijn?

Diane: “Ja, zeker wel. Mijn streefdoel is om terug te gaan naar hoe het vroeger was: enkel in het weekend drinken. Zeker na twee glazen voel je dat je zowel geestelijk als lichamelijk weinig energie hebt.”

Jos: “Ik zou mij misschien soms wel fitter kunnen voelen. Vandaar dat we overdag niet drinken. Drinken is iets voor ‘s avonds.”

Heb je ooit al eens geprobeerd om je alcoholgebruik te minderen?

Jos: “We proberen af en toe minder te drinken. Het wordt ook aanbevolen, zoals in het nieuws of door Tournée Minérale. En de horeca biedt ook meer en meer alternatieven. Ik voel wel dat dat beter is. Je moet met alles matigen, he.”

Diane “Zeker na de feestdagen heb ik soms het gevoel dat het te veel geweest is. Dan drink ik een week niet. Daar ben ik dan wel fier op. Een langere periode niet drinken, heb ik nog niet gedaan. Ik heb bijvoorbeeld nooit meegedaan met Tournée Minérale, een maand zonder alcohol, maar ik zou het weleens willen proberen om mezelf te testen. Kan ik het? Ik wil de uitdaging in februari 2020 in ieder geval aangaan.”

TIPS VOOR EEN GLAS 'MINDER'

Omdat je meer vrije tijd hebt, grijp je misschien sneller naar een glaasje alcohol. Stilstaan bij je alcoholgebruik wil niet zeggen dat je moet inleveren op het genot van een glas. Volgende tips helpen:

  • Tip 1 Wissel een glas alcohol af met minstens één alcoholvrij drankje.
  • Tip 2 Drink niet als je met de wagen bent.
  • Tip 3 Neem deel aan activiteiten waar alcohol niet de rode draad hoeft te zijn.
  • Tip 4 Haal minder grote hoeveelheden alcohol in huis.
  • Tip 5 Zorg voor een lekker aanbod non-alcoholische drankjes in huis.
  • Tip 6 Experimenteer. Ga op zoek naar receptjes en maak een lekkere limonade of mocktail ( alcoholvrije cocktail).
  • Tip 7 Doe mee aan Tournée Minérale in februari en drink één maand geen alcohol. Of kies een andere alcoholvrije maand uit.
  • Tip 8 Drink je liever geen alcohol? Vertel je gezelschap dat je dat doet voor je gezondheid. Én dring zelf niet aan als je gezelschap ook liever geen alcohol wil drinken.

Dianes tip - Homemade limonade met limoen en appelsien

  • 2 sinaasappelen, geperst
  • 2 limoenen, geperst
  • acaciahoning
  • een paar takjes verse munt
  • bruiswater

Bron: Sandra Bekkari -- https://koken.vtm.be/open-keuken-met-sandra-bekkar...

Karen Vanmarcke en Kaatje Popelier
Ouderen