Jaarcijfers 2018: aantal vragen aan De DrugLijn blijft pieken

Meer dan 7.000 antwoorden op maat en meer dan 80.000 online tests afgelegd
27/05/2019
Het jaarverslag van De DrugLijn 2018 is een jubileumeditie, want de lijn bestaat 25 jaar. Sinds de start publiceert de lijn jaarlijks de belangrijkste bevindingen die uit de anonieme registraties kunnen gehaald worden. Deze editie blijkt dat het aantal vragen aan De DrugLijn een piek doormaakt. Ook het online vroeginterventie-aanbod van kennistests, zelftests en online zelfhulp blijft veel mensen aanspreken.

Opnieuw meer dan 7.000 mails, skype-, chat- en telefoongesprekken

In haar 25-jarig bestaan beantwoordde de lijn jaarlijks zowat 6.000 vragen. De voorbije twee jaar doet er zich echter duidelijk een piek voor in het aantal contacten. Na het record in 2017 (7.370) werden in 2018 exact 7.131 vragen beantwoord. Ondanks die kleine daling van 3% werd 2018 daarmee het tweede jaar ooit met meer dan 7.000 beantwoorde vragen. Het gaat daarbij enkel om ‘ernstige’ contacten. Stille oproepen, grappen of bijvoorbeeld bellers en chatters die meteen weer inhaken worden niet meegeteld.

Ook al wordt De DrugLijn nog vaak vooral met haar telefoonservice geassocieerd, meer dan de helft van de contacten (52%) verliep online via mail, Skype of chat.

Nog een evolutie die al een aantal jaren aanhoudt, is de stijging van de gemiddelde duur van een contact. De gemiddelde tijd die de beantwoorders besteedden aan telefoon-, Skype-, en chatgesprekken en aan het beantwoorden van mails nam ook in 2018 toe. Dat valt te verklaren door het grotere aandeel vragen naar advies en hulp, terwijl het percentage puur informatieve vragen daalt. Ook het aanvoelen van de beantwoorders (vrijwilligers en staf) dat nogal wat vragen complexer zijn dan vroeger, zou die evolutie mee kunnen verklaren. In elk geval zorgt de evolutie naar meer en langere contacten de voorbije jaren voor een grotere uitdaging qua beantwoordcapaciteit.


Gemiddelde duur per type contact:

Meer vragen over eigen gebruik, gokken of gamen

De grootste groep van mensen die De DrugLijn contacteert doet dat omwille van het eigen gebruik van drank, drugs en pillen of omwille van het eigen gokken of gamen. Hun aandeel steeg in 2018 met een paar procent tot 39%. Terwijl zij tot voor een paar jaar enkel via chat en mail de grootste groep vormden, zijn ze dat inmiddels ook aan de telefoon. Hun stijgend aandeel is dus een evolutie van de laatste jaren. Voordien maakten ouders lange tijd de grootste groep uit. In 2018 waren ze nog goed voor 18% van de contacten. Het valt op dat de voorkeur van ouders duidelijk naar een telefoongesprek gaat. Ook andere naastbetrokkenen vormen samen een heel belangrijk deel van de bellers, mailers en chatters: partners (11%), broers en zussen (4%), kinderen van gebruikende ouders (3%) en overige familieleden (2%) waren samen goed voor een op vijf van alle contacten.

Binnenkort meer vragen over alcohol dan over cannabis?

Cannabis, alcohol en cocaïne blijven (in die volgorde) de drugs waarover het vaakst contact genomen wordt. Cannabis staat al 25 jaar op die eerste plaats, maar ook op dit vlak zijn er evoluties merkbaar. Zo is het percentage vragen over cannabis de voorbije jaren langzaamaan gedaald: terwijl het 31% bedroeg in 2018 was dat in 2014 nog 38%.

Mede daardoor wordt de kloof tussen het aantal vragen over alcohol en cannabis alsmaar kleiner. In 2018 ging het in 29% van de contacten over alcohol. Het verschil met het percentage vragen over cannabis was dus nog exact 2%, terwijl dat in 2014 nog 9% bedroeg. In absolute cijfers uitgedrukt ging het om een verschil van amper 144 vragen. Zal De DrugLijn na een kwarteeuw voortaan meer vragen over alcohol dan over cannabis krijgen? Dat valt nog te bekijken, maar in mailcontacten is het al zo ver: daar komt alcohol het vaakst aan bod.

Cocaïne neemt met 16% al een aantal jaar een standvastige derde plaats in, gevolgd door psychoactieve medicatie (10%) en speed (6%). Opvallend is dat het daarnaast geen andere illegale drugs zijn, maar wel gokken en problematisch gamen waarover de meeste vragen binnenkomen. Ook al blijft het voor beide beperkt tot telkens 4%, het neemt de voorbije jaren duidelijk toe. Daardoor krijgt De DrugLijn ondertussen meer vragen over gokken en gamen dan over bijvoorbeeld xtc (3%) of heroïne (2%).

Sterke online aanwezigheid met impact

De DrugLijnwebsite is niet alleen een bron van informatie of eerste advies, het is voor velen ook dé toegangspoort voor contact met de lijn. De DrugLijn zet daarom in op een sterke online aanwezigheid en vindbaarheid. Dat loont, want het websitebezoek blijft jaar na jaar groeien. De site werd in 2018 910.130 keer bezocht, een stijging van 11%. Daarbij werden net geen 2 miljoen webpagina’s bekeken.

Naast informatieve pagina’s zoals het ‘Drugs ABC’ valt vooral het interactieve aanbod in de smaak. De tools waarmee bezoekers zelf aan de slag kunnen gaan, werden ook in 2018 druk geconsulteerd. Er werden 9.742 kennistests afgelegd en aan de hand van 68.388 volledig afgelegde zelftests werd nagegaan hoe riskant iemands gebruik, gok-, game- of internetgedrag is. De tests zijn door hun anonimiteit en vrijblijvendheid een laagdrempelige opstap naar persoonlijk contact met de lijn voor meer feedback, advies of hulp. Zo kreeg De DrugLijn in 2018 in totaal 470 mailvragen naar aanleiding van een afgelegde test.

Het sluitstuk van het online vroeginterventie-aanbod is de zelfhulpmodule DASH. 1.089 mensen die hun gebruik van cannabis, cocaïne, GHB en/of alcohol wilden minderen of stoppen, maakten een account aan. Alweer een behoorlijke toename ten opzichte van de 629 in het jaar voordien.

Maar nog meer dan al die cijfers is het vaak de spontane feedback van bellers, mailers en chatters die de beantwoorders na 25 jaar blijft motiveren. Slechts één voorbeeldje: ‘Ik had het gevoel dat er serieus naar mij werd geluisterd. Het antwoord was duidelijk en ik werd doorverwezen naar handige links. Ik was compleet ontredderd en na het gesprek had ik weer wat energie.’

Tom Evenepoel
Coördinator De DrugLijn