Informatie en hulp op maat van KOAP

Er is heel wat informatie voor Kinderen van Ouders met een Afhankelijkheidsprobleem (KOAP). Zowel voor meerderjarigen, als voor minderjarigen. Door het geven van info aan KOAP verhoog je hun veerkracht. Daarnaast kunnen KOAP op verschillende plaatsen terecht voor steun, begeleiding of therapie.

KOAP hoeven niet per definitie professionele begeleiding te krijgen. Ze kunnen in eerste instantie terecht bij vrienden of familieleden. Daarnaast zijn op de eerstelijnszorg diverse mogelijkheden, zoals het bieden van informatie. Voor de jonge kinderen is het best dat info gegeven wordt onder begeleiding. Adolescenten en volwassenen kunnen eventueel zelf aan de slag met een brochure of website. Dring ook niet aan, want de stap naar hulp moet voor het kind haalbaar zijn. Zo is het, omwille van het taboe, van het grootste belang om te verduidelijken dat hulp zoeken geen vorm van verraad is ten opzichte van de ouder of de rest van het gezin. Wijzen op de vertrouwelijkheid, het beroepsgeheim en de discretie van de hulpverlening kan helpen om de drempel te verlagen. Ouders dienen maximaal betrokken te worden in de hulp aan kinderen en jongeren. Als je het mandaat hebt van de ouder, kan je het kind beter bereiken.

Info via websites en zelfhulpboekjes

• De Druglijn
  Op de site van De Druglijn is er een aparte rubriek voor kinderen van gebruikende ouders met informatie en tips.
• Voorleesboekje Bobbie
  Bobbie is een voorleesboekje om heel jonge kinderen (vanaf 5 jaar) van een ouder met een verslaving te helpen en veerkrachtig te zijn in moeilijke omstandigheden.
• Info- en doeboekjes ‘Als je ouder drinkt…‘ (14 - 18 jaar), ‘Als je ouder drinkt…’ (8 - 14jaar) en ‘Als je ouder drugs gebruikt…’ (14 – 18 jaar)
  Deze infoboekjes voor jongeren bevatten concrete tips, doe-opdrachten en antwoorden op vaak gestelde vragen. Ze ondersteunen en informeren de jongeren. Ze krijgen op een duidelijke en frisse manier antwoord op vragen als: 'Wanneer is alcohol een probleem?', 'Waarom gebruikt mijn vader of moeder drugs?', 'Hoe ga ik om met mijn gevoelens?' en 'Krijg ik later ook problemen met alcohol?'. Jongeren kunnen deze info- en doeboekje zelf gebruiken, maar het kan ook een handig instrument zijn voor eerstelijnswerkers en hulpverleners bij individuele begeleidingen.
• www.helpmijndierbareisverslaafd.nl
  Deze website is ontwikkeld voor alle familieleden die een partner, kind of ouder hebben die problemen heeft met een verslaving. Op deze website vind je info en tips om te helpen bij het leren omgaan met moeilijke situatie wanneer iemand uit je omgeving een verslaving heeft.
• www.familieplatform.be
  Het Familieplatform Geestelijke Gezondheid is een kennis- en uitwisselingsplatform (samen met familieorganisaties) voor hulpverleners, cliënten én naastbetrokkenen. Je vindt er een brede waaier aan kennis en methodieken in verband met het welzijn van familieleden en naastbetrokkenen. Je kan er ook online vormingen volgen.
  
• Ouders onder invloed
  Dit is de website van expertisegroep “ouders onder invloed”. Ze bevat info rond opvoedingsondersteuning voor de ouders zelf en hun kinderen. Je vindt hier filmpjes en linken naar voorleesboeken en romans die je kan gebruiken om kinderen te informeren.
• Ervaringsverhalen.nl
  Op deze site vind je het vervolgboek van ‘Het blijven toch je ouders, ervaringsverhalen van kinderen van verslaafde ouders’. Deze site biedt een overzicht van boeken en websites met levensverhalen, ervaringsverhalen en herstelverhalen.
• www.mamanboit.ch / www.papaboit.ch (Franstalige website)
  Websites voor kinderen van ouders met een alcoholprobleem. Jongeren vinden hier informatie en tips opgedeeld via leeftijd.
• www.mamatrinkt.ch / wwwpapatrinkt.ch ( Duitstalige webiste)
  Websites voor kinderen van ouders met een alcoholprobleem. Jongeren vinden hier informatie en tips opgedeeld via leeftijd.
• https://shop.addictionsuisse.ch/fr/
  Website van de ‘Zwitserse’ VAD. Je kan hier allerlei brochures bestellen en downloaden. Je vindt er zowel Franstalig, Duitstalig als Italiaans materiaal. Ook gericht naar kinderen van ouders met een alcoholprobleem.

Online hulp

• De Druglijn - GRIP
  Binnen de rubriek voor kinderen van gebruikende ouders op de website van De Druglijn, is er een online aanbod dat focust op beschermende factoren van jongeren. Deze online tool kreeg de naam GRIP en is gericht op jongeren vanaf de tienerleeftijd of vanaf het moment dat ze in hun ontwikkeling op zoek gaan naar de eigen identiteit en over zichzelf en de thuissituatie reflecteren.
• KOPPsupport
  Een interactieve Nederlandse website voor kinderen van ouders met psychische problemen/verslaving. Je vindt hier informatie voor, over en door jongeren met een ouder met psychische of verslavingsproblemen.
• NokNok
  NokNok is er voor jongeren (12-16 jaar) om de eigen veerkracht te verhogen. Het is gebaseerd op de beschermende factoren voor geestelijke gezondheid. Je vindt er onder meer een inspiratielijst met leuke activiteiten om samen met jongeren in groep aan hun veerkracht en mentaal welbevinden te werken.

Hulplijnen

• De Druglijn
  Voor alle vragen over drank, drugs, pillen, gokken of gamen. Anoniem, zonder taboe, zonder oordeel. Voor concrete informatie, een eerste advies of adressen voor hulp en preventie. Bel, mail of chat via de website.
• Awel
  Awel luistert naar alle kinderen en jongeren met een vraag, een verhaal en/of een probleem. Kinderen en jongeren kunnen bellen, mailen of chatten, of ze kunnen hun verhaal kwijt op het forum.
• Tele-Onthaal
  Bij Tele-Onthaal kan iedereen terecht (bellen en chatten) met allerlei vragen en problemen.

Lotgenotencontact

• Alateen & Al-Anon
  Alateen is een zelfhulpgroep voor kinderen van ouders met een alcoholprobleem. Het is een praatgroep voor kinderen en jongeren tot 23 jaar van ouders met een alcoholprobleem. In Vlaanderen zijn er een aantal praatgroepen. Vanaf 23 jaar kunnen KOAP terecht bij Al-Anon. Al-Anon is een praatgroep voor familie en vrienden van mensen met een alcoholprobleem. Alateen en Al-anon zijn kosteloos.
• Similes
  Similes is een vereniging voor gezinsleden en nabijbetrokkenen van personen met psychische kwetsbaarheid. Los van het feit of deze persoon thuis woont, is opgenomen in een ziekenhuis, of beschut of zelfstandig woont. Similes heeft naast een algemeen aanbod voor alle naastbetrokkenen ook een specifiek aanbod (o.a. themabijeenkomsten) voor KOPP en KOAP ouder dan 18 jaar, verdeeld over verschillende regio’s verspreid over Vlaanderen.
• Online fora voor lotgenoten
  Bepaalde websites bieden een forum aan waar lotgenoten ervaringen kunnen uitwisselen:
  www.alcoholhulp.be

Professionele hulp

Een mooi overzicht van welke hulpverlening er in Vlaanderen in kader van geestelijke gezondheid (en verslaving) bestaat, vind je op Geestelijk Gezond Vlaanderen.

• Huisarts
  KOAP kunnen met hun problemen terecht bij hun huisarts
• TEJO
  TEJO biedt laagdrempelige, psychotherapeutische hulpverlening aan jongeren tussen 10 en 20 jaar, kortdurend, onmiddellijk, professioneel, anoniem, en gratis. De dienstverlening gebeurt door professionele therapeuten op vrijwillige basis. De therapie heeft als hoofddoelstelling de jongeren te deblokkeren en hen opnieuw in hun krachten te brengen. Op die manier komt TEJO preventief tegemoet aan dringende hulpvragen zodat de probleemsituatie niet verder escaleert en de jongeren in een vroeg stadium geholpen worden.
• Centra voor Geestelijke Gezondheid
  Een CGG biedt individuele hulp aan in de vorm van gesprekken met een hulpverlener/therapeut. Bepaalde CGG hebben ook een groepsaanbod voor kinderen van ouders met psychische problemen. Kinderen met ouders met een alcohol- en/of ander verslavingsprobleem zijn ook welkom in deze groepen.
  Vind de gepaste hulp of aanbod via Geestelijk Gezond Vlaanderen
• Privétherapeuten
  CGG zijn niet in elke regio beschikbaar en hebben soms (lange) wachtlijsten. Dan kan je ook doorverwijzen naar een privétherapeut. Je vindt een overzicht op Geestelijk Gezond Vlaanderen
• Alcohol- en drughulpverlening
  Sommige voorzieningen gespecialiseerd in alcohol en andere drugs hebben een specifiek aanbod (individueel of groep) voor kinderen van probleemgebruikers. Let wel op dat veel voorzieningen alleen een aanbod hebben voor kinderen waarvan de ouder in behandeling of begeleiding is. Rechtstreeks doorverwijzen is dan niet mogelijk. Adressen van organisaties en welk specifiek aanbod dat ze hebben kunnen veranderen. Je vindt in de doorverwijsgids welke voorzieningen een specifiek aanbod hebben naar KOAP. Voor de meest actuele doorverwijsadressen voor KOAP kan je ook terecht bij De Druglijn.

Websites voor professionelen

Wil je als (eerstelijns)hulpverlener meer informatie over de begeleiding van kinderen van ouders met een afhankelijkheidsprobleem, dan kan je hier terecht op de volgende voorzieningen en hun websites.

• Artikels en materialen op VAD.be
  Je vindt op deze website een bundeling van informatie, artikels en materialen gericht naar de doelgroep van KOAP.
• GOIA
  GoiA (Gezinnen onder invloed Antwerpen), is een deelwerking van Free Clinic vzw in samenwerking met Jeugdzorg Zorgbedrijf Antwerpen die zich richt op gezinnen met jonge kinderen waarbij één of beide ouders kampt met een drugprobleem.
• Ouders onder invloed
  Dit is de website van de ‘expertisegroep Ouders Onder Invloed’. Ze heeft als doel deskundigheidsbevordering rond het werken met gezinnen waarbij één of beide ouders kampen met een afhankelijkheidsproblematiek.
• Familieplatform
  Familieplatform Geestelijke Gezondheid behartigt de belangen van wie (kinderen van, ouders van, …) zorgt voor mensen met psychische- en verslavingsproblemen . Ze zijn een kennis- en uitwisselingsplatform. Hulpverlener, cliënt én naastbetrokkenen pakken samen de zorg aan.
• www.kindreflex.be
  De Kindreflex stimuleert hulpverleners met hun volwassen cliënten een gesprek te voeren over het thema ouderschap. Ouders krijgen de kans om in alle vrijheid over de kinderen en hun bezorgdheden te praten. Waar nodig ondersteunen hulpverleners de ouders in hun rol als moeder of vader. Daarnaast helpt het hulpverleners verontrustende gezinssituaties te detecteren en de veiligheid zo snel mogelijk te herstellen.
• www.familiereflex.be
  De Familiereflex is gebaseerd op de multidisciplinaire richtlijn rond het betrekken van naasten in de Geestelijke Gezondheidszorg. Die werd ontwikkeld door het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. Om bij te dragen aan kwaliteitsvolle hulpverlening, biedt de richtlijn aanbevelingen voor hulpverleners, zorgorganisaties en beleidsinstanties.
• Netwerken GGZ voor jongeren
  Binnen de verschillende Netwerken GGZ voor jongeren (één per provincie) is er specifieke aandacht voor kinderen en jongeren van ouders met een psychische en/of afhankelijkheids-problematiek. Klik op de link voor meer info over de verschillende netwerken.