Gezin onder invloed. Veerkracht van ouders en kinderen versterken

Heel wat lagere schoolkinderen groeien op in een gezin waar (één van) de ouder(s) kampt met een alcohol- en/of drugprobleem. De Expertisegroep Ouders onder invloed en het Huis van het Kind Leuven werkten het afgelopen jaar een project uit om via getuigenissen van lotgenootjes en hun ouders de groep van lagere schoolkinderen die opgroeien in een gezin onder invloed te informeren en te ondersteunen. Gezien de beeldcultuur waarin we leven, waarbij visuele beelden een indringende rol spelen in communicatieve situaties, is er voor gekozen om vijf korte filmpjes te maken. Dit project kwam tot stand met steun van de Koning Boudewijnstichting.

Doelstelling filmpjes

De Expertisegroep Ouders onder invloed en het Huis van het Kind Leuven willen met dit beeldmateriaal de thematiek op de agenda zetten van scholen en organisaties die werken met deze gezinnen. Naast een breed inzetbaar filmpje werden vier themafilmpjes gemaakt die het hulpverleningsproces bij KOAP op gang kan trekken of verdiepen. Het sensibiliseringsfilmpje richt zich tot het brede publiek en heeft als doel de impact van alcohol - en druggebruik op het kind bespreekbaar te maken en de rol van de ouder te belichten. Daarnaast zou het iedere kijker moeten aanzetten tot enige zelfreflectie m.b.t. zijn of haar drank- of druggebruik en de impact op zijn of haar kind. De themafilmpjes zijn bedoeld om bekeken te worden in de aanwezigheid van een hulpverlener en mits toestemming van de ouder. Ze kunnen tevens getoond worden aan ouders met een drugprobleem in het kader van een begeleidingsproces. De focus ligt telkens op het vergroten van de veerkracht van KOAP doordat ze, na het zien van deze beelden en horen van de getuigenissen, beseffen dat ze niet alleen zijn, dat andere kinderen ook gelijkaardige dingen meemaken.

Visie ouderschap – druggebruik en veerkracht kinderen

Het is niet omdat je als ouder drugs gebruikt dat je een slechte ouder bent. Het is pas als het druggebruik een impact heeft op je ouderrol dat er een probleem is waar aan gewerkt moet worden. De beelden en getuigenissen benaderen de problematiek vanuit een positieve en krachtgerichte insteek, eerder dan te benadrukken hoe zwaar en moeilijk de situatie is.

Inhoud van de filmpjes

De inhoud van de filmpjes vertrekt vanuit de getuigenissen van ouders en KOAP-kinderen. Tegelijkertijd worden handvatten aangereikt door deskundigen die de getuigenissen kaderen vanuit hun eigen expertise. De makers hebben gekozen om, naast een algemeen sensibiliserende inhoud te werken met vier relevante thema’s.

In een eerste themafilmpje zoomen we in op het druggebruik van de ouders. Kinderen vertellen vanuit hun eigen ervaring over hun situatie en hoe ze het druggebruik ervaren (hebben). Gezien de inhoud kan dit filmpje het gesprek op gang brengen over de eigen thuissituatie.

Het tweede filmpje brengt de emoties ter sprake die KOAP kunnen ervaren: angst voor geweld, voor het onvoorspelbare, het verwarrende, schaamte voor de situatie, boosheid ten opzichte van de ouder die er niet altijd is voor het kind, de eenzaamheid die ze ervaren omdat het gezin zich kan isoleren of omdat ze het gevoel hebben er met niemand over te kunnen praten

Een derde themafilmpje geeft aandacht aan het gezin, de ouder-kindrelatie, de relatie tussen de ouders. Sommige kinderen nemen de rol van de ouder over en beginnen zelf te zorgen. Kinderen kunnen daardoor niet altijd kind zijn. Loyaliteitsverwarring komt vaak voor. Tevens groeien kinderen vaak op zonder duidelijke regels. Daarnaast worden weerom handvatten aangereikt die de het kind en de ouder kunnen helpen.

In het laatste themafilmpje staat het sociale netwerk van het kind centraal. Het is niet altijd veilig voor het kind om vriendjes mee naar huis te nemen. De omgeving reageert wel eens met onbegrip en veroordeling. Het kind durft weinig vertrouwen te leggen in andere mensen. Steun en veiligheid buiten het gezin is echter van doorslaggevend belang. Contact met leeftijdsgenootjes, lotgenootjes kan helpen. Alsmede een volwassen vertrouwenspersoon en een leuke hobby. De filmpjes worden vergezeld van een handleiding met suggesties voor gebruik.

De filmpjes zijn te downloaden via www.oudersonderinvloed.info

Voor meer info kan je terecht bij

Han Mariën (info@bubbelsbabbels.be)
Hilde De Vadder (Hilde.devadder@huisvanhetkindleuven.be).