Getuigenissen in de media

Wanneer een journalist een verhaal brengt, is hij steeds op zoek naar het menselijke gezicht/het concrete verhaal achter het thema. Zeker wanneer het gaat over een persoonlijk onderwerp zoals gezondheid en welzijn of alcohol, drugs en verslaving. Hoe voelt het om in een bepaalde situatie te zitten (kampen met een verslaving, een vader hebben met alcoholprobleem, …)? Hoe reageert en handelt een persoon in een bepaalde situatie? Een mogelijke manier om die vragen te beantwoorden, is met een getuigenis. Die invalshoek maakt het verhaal toegankelijker, herkenbaarder en aantrekkelijker voor de lezer, luisteraar of kijker. En zo leveren reportages met getuigenissen meer luisteraars, kijkers en lezers op. De media zijn dus vaak op zoek naar getuigenissen – dat is een realiteit die niet zal veranderen.

Het omgekeerde gebeurt soms ook. Soms schuift een organisatie uit de sector van de alcohol- en drughulpverlening en -preventie uit eigen beweging een getuige naar voor, in de hoop dat het verhaal door de media opgepikt zal worden. Ook voor de sector kan zo’n getuigenis namelijk een positief gegeven zijn: het is een manier om een thema, organisatie of campagne op een herkenbare en taboedoorbrekende manier onder de aandacht te brengen.

Tegelijkertijd heeft de sector als geheel haar bedenkingen en bezorgdheden bij het in de media brengen van getuigen. Een getuigenis op televisie, op de radio of in de pers heeft niet altijd het gewenste effect en kan vervelende gevolgen hebben voor alle partijen. Er is geen consensus binnen de sector over het al dan niet te werken met getuigen in de media en dat hoeft ook niet. De doelstellingen en belangen (profileren, informeren, …) van iedere organisatie zijn anders en bepalen wat zinvol en gewenst is op dit vlak. In die zin zijn er organisaties die werken met getuigenissen en andere die geneigd zijn dit om dit systematische te weigeren. Toch is het waardevol om even stil te staan bij de vraag: hoe gaan we als sector om met getuigenissen in de media? Als alle betrokken organisaties een doordacht standpunt over getuigenissen opnemen in hun breder mediabeleid, dan biedt dit heel wat kansen.

Er zijn voor- en nadelen verbonden aan getuigenissen in de media. Soms is het toch aangewezen om op een vraag naar getuigen in te gaan. In onderstaande download lees je meer over de 'voorwaarden', gevallen waar dit wel of niet kan. In 'tips' bespreken we hoe je dit concreet kan aanpakken.

Deze tekst werd opgemaakt door een ad-hocwerkgroep ‘Getuigenissen in de media’ met als leden Lieve Jordens, Tineke Wancour, Filip Claeys, Jan De Brabander en An Schelpe.