Evaluatieresultaten Crush

Werken met jongeren rond relaties, alcohol en cannabis

Met het educatief pakket Crush werken leerkrachten preventief met 16- à 18-jarigen rond alcohol en cannabis. Hiervoor wordt vertrokken vanuit de insteek vrienden en relaties. Crush bestaat uit vijf lessen waarmee de leerkracht zelfstandig aan de slag kan.

Opzet

In 2015 voerde VAD in samenwerking met UGent een effectevaluatie van Crush uit. Het onderzoeksopzet bestond uit een pre- en een postmeting bij een interventie- en een controlegroep Aan de leerkrachten in de interventiegroep werd gevraagd om minstens drie van de vijf Crush-lessen te doorlopen met hun leerlingen. De antwoorden van de leerlingen in de interventiegroep in de pre- en postmeting werden na afloop vergeleken met die van de controlegroep.

Wie nam deel?

In totaal namen 1.389 leerlingen deel, waarvan 662 leerlingen in de controlegroep en 727 leerlingen in de interventiegroep. Deze leerlingen kwamen uit het ASO, TSO, BSO en KSO. Van deze leerlingen kon voor 734 (52,8%) een match gemaakt worden tussen de premeting en de postmeting (401 leerlingen in de controlegroep en 333 leerlingen in de interventiegroep). De totale steekproef bestond voor 44,1% uit jongens en was gemiddeld 16,99 jaar (SD=0,94) oud.

Effecten

We vonden een aantal interessante effecten die specifiek door Crush gerealiseerd werden.

Veel educatieve pakketten hebben als doel kennis te verhogen. Hoewel de jongeren van 16 tot 18 jaar in dit onderzoek al veel weten over alcohol en cannabis, bleek Crush toch nog bij te dragen tot een kennisverhoging.

Het onderzoek vroeg jongeren ook naar hun eigen waarden en normen, en hoe ze die inschatten bij hun medeleerlingen. Dat is belangrijk omdat de perceptie van de waarden en normen van peers doorspelen in de eigen keuzes die jongeren maken. Door Crush realiseren de leerlingen zich dat zeer weinig medeleerlingen het aanvaardbaar vinden om met iemand die te veel gedronken heeft mee te rijden in de auto. Ook erkennen ze door Crush dat minder medeleerlingen dan ze aanvankelijk dachten het stom vinden als je niet meedrinkt. Door te praten over de aanvaardbaarheid van gedrag, werd hun eigen mening bijgestuurd.

Het onderzoek toonde ook een effect op het gedrag zelf. Onder de leerlingen die in de afgelopen maand dronken waren geweest en verschillende Crush-lessen kregen, kwam achteraf minder dronkenschap voor. Die trend zagen we niet terug bij de controlegroep. Crush heeft met andere woorden een positieve invloed op jongeren die al drinken.

Het onderzoek duidde ook op een ongewenst effect van Crush. In de controlegroep vonden we dat de jongeren een negatievere attitude kregen tegenover het drinken van 7 glazen alcohol over een periode van ongeveer twee maanden, terwijl de jongeren in de interventiegroep net een permissievere attitude kregen. Dit effect is echter klein (trendsignificant) en op basis van de beschikbare gegevens moeilijk te verklaren.

Naast deze effecten vond het onderzoek voor de overige bevraagde factoren geen significante effecten.

Een belangrijke kanttekening hierbij is dat in dit onderzoek gevraagd werd om een beperkt aantal lessen te geven (3 lessen). We mogen verwachten dat er meer en grotere significante effecten zijn bij de leerlingen als men alle 5 lessen geeft.

Bruikbaarheid

Bijna alle leerkrachten gaven aan dat de methodieken van Crush een succes waren in hun klas. De vijf methodieken (lessen) scoorden uitzonderlijk goed op aansluiting met de leefwereld van de jongeren, ze creëerden positieve interactie, de leerkracht was comfortabel om ermee te werken, en de schriftelijke uitleg was voldoende om het lespakket zelfstandig te gebruiken.

Conclusie

Dit onderzoek toont aan dat Crush op een aantal van de bevraagde factoren effect resulteert. Dit is niet vanzelfsprekend gezien een beperkte interventie van drie lessen onderzocht werd.

Ander wetenschappelijk onderzoek toont bovendien aan dat die effecten bestendigd en zelfs vergroot kunnen worden als aansluitende educatieve methodieken tijdens de schoolloopbaan van de leerling herhaald worden. Ook worden ze best ondersteund door een schoolbeleid met oog voor duidelijke regels en afspraken, met begeleiding voor zij die dat willen of in de problemen komen, en met een selectie aan structurele maatregelen. Voor meer info kunt u terecht op vad.be en bij het CGG-preventiewerk alcohol en drugs

Toch toont dit onderzoek ook aan dat er nog ruimte voor verbetering is. We zullen de suggesties van de vele leerkrachten die aan dit onderzoek hebben meegewerkt dan ook ter harte nemen. Bijvoorbeeld het aanbieden van visuele PowerPoints, het uitbreiden van de leerlingenblaadjes en het mogelijk maken van verdieping voor groepen waar dat nodig is.

En nu?

Op basis van deze resultaten neemt VAD aanbevelingen mee voor de herwerking van Crush. In september 2016 wordt Crush aangevuld met een herwerkte PowerPoint en uitgebreide leerlingenbundel. Later volgt een meer uitgebreide herwerking om Crush nog beter te laten aansluiten bij de leefwereld van de leerlingen.

Nina De Paepe
Preventie onderwijs / Middelengebruik bij mensen met een beperking