De mooiste start begint met een stop

Er bestaan nog veel misverstanden over de risico's van alcohol, tabak en andere drugs tijdens de zwangerschap. Een glaasje schuimwijn zou minder kwaad kunnen dan andere drank, stoppen met roken zou zoveel stress veroorzaken dat je maar beter niet stopt, en na de bevalling zou een trappist goed zijn voor de borstvoeding. Niets van dit alles klopt. Divers wetenschappelijk onderzoek toonde aan dat alcohol, tabak en andere drugs altijd een risico voor het kind vormen. De veiligste optie is tijdens de zwangerschap en de borstvoedingsperiode helemaal niet te gebruiken.

In 2012 ontwikkelde VAD in samenwerking met Gezond Leven en Kind en Gezin campagnemateriaal over dit thema. Dit materiaal kreeg recent een update.

1 op 3 blijft drinken

Er zijn weinig cijfers over het alcoholgebruik van Vlaamse zwangere vrouwen. De meest recente cijfers dateren van 2011 en geven aan dat 32,6% van de Vlaamse vrouwen alcohol drinkt tijdens de zwangerschap en 43,3% tijdens de borstvoedingsperiode. Van deze groep zegt 9,7% dat zij één tot zes standaardglazen alcohol drinkt per week. Toch wel iets om bezorgd over te zijn. Er zijn wel degelijk factoren die voorspellen of iemand een hoger risico vertoont om alcohol te blijven gebruiken tijdens de zwangerschap en borstvoeding, maar die zijn zeer uiteenlopend: psychische problemen, een hogere leeftijd (≥ 35 jaar), een hoog opleidingsniveau, roken en druggebruik, ... We richten onze pijlen dus best naar alle vrouwen.

Niet drinken, roken of drugs gebruiken blijft de beste keuze

Gedurende de hele zwangerschap kan alcohol schade veroorzaken. Er is met andere woorden altijd een risico op negatieve gevolgen voor de ontwikkeling van het kind. Hoe groot het risico is, en vanaf welke hoeveelheid, is onmogelijk exact te bepalen. Wel is duidelijk dat hoe meer je drinkt, hoe groter de risico’s zijn voor de foetus. Omdat een veilige grens onmogelijk te bepalen is, adviseert de WHO en de hoge gezondheidsraad om geen alcohol te drinken tijdens de zwangerschap en de borstvoeding.

Ook over tabak of illegale drugs is divers wetenschappelijk onderzoek het eens. Ze kunnen altijd een risico inhouden, ook als het gaat om kleine hoeveelheden. Er bestaat dus maar één juist advies: helemaal niet drinken, roken of drugs gebruiken tijdens de zwangerschap en borstvoeding.

Update materiaal

Alle nuttige informatie werd gebundeld in een brochure en op de DrugLijn-website geplaatst. De brochure kreeg in 2018 een update op basis van nieuwe bevindingen. De bijhorende affiche bleef onveranderd, en draagt de glasheldere boodschap: door niet te drinken, niet te roken en geen illegale drugs te gebruiken, geef je je kind zonder twijfel de beste start.

Wie vragen heeft of hulp zoekt bij het stoppen wordt voor roken doorgestuurd naar de Tabakstop en voor alcohol en andere drugs naar De DrugLijn. Ook de huisarts of gyneacoloog kan raad geven.


Online cursus ‘Zwangerschap & middelengebruik'

Hoe bevraag je middelengebruik bij een zwangere vrouw? Hoe geef je de juiste info? Hoe verwijs je door? Leer bij en volg de online cursus over alcohol en druggebruik voor, tijdens en na de zwangerschap op het VAD-vormingsplatform. Gratis, vanachter je computer op het moment dat jou best past, en op je eigen tempo.

Jasmien De Doncker
Stafmedewerker VAD
Algemene ziekenhuizen, zwangerschap, ouderen