Competent online: aan de slag met 7 vaardigheden!

Met onlinetoepassingen aan de slag gaan, vraagt andere, soms nieuwe, vaardigheden. We kunnen deze samenvatten in zeven basiscompetenties. Een aantal van onderstaande competenties zijn voornamelijk belangrijk voor hulpverleners, andere zijn handig voor iedereen die online aan de slag wil.

1. Online taalvaardigheid

Werk je online, dan beschik je best over redelijke, tot goede schriftelijke basisvaardigheden en typesnelheid. Schermlezen en -schrijven en schermpathie zijn een uitbreiding van deze basisvaardigheden en zijn in het bijzonder van belang bij online contact tussen cliënt en hulpverlener. Dit omwille van het feit dat je elkaar (meestal) niet ziet als je online communiceert.

2. ICT-vaardig

Het is belangrijk dat je naast de basale computer- en internetvaardigheden beschikt over ‘mediawijsheid’. Verder wordt er van je verwacht dat je anderen (bv. cliënten) onlinehulptoepassingen kan leren gebruiken.

3. Mogelijkheden en beperkingen van onlinehulpverlening kennen

Je bent op de hoogte welke online tools er allemaal bestaan en weet welke de voor- en nadelen zijn van de tools die jij zal gebruiken in je werking.

4. Een neutrale of positieve grondhouding

Belangrijk is om een neutrale of positieve grondhouding te hebben ten aanzien van onlinehulp. Net zoals bij een face-to-face begeleiding moet je zelf 100% achter het gebruik van de tool staan. Wanneer dit niet het geval is, zullen de resultaten van je begeleiding er mogelijk onder lijden.

5. Online communicatievaardigheid

Er is een belangrijk verschil tussen online en face-to-face communicatie. Wees je hiervan bewust. We missen online een belangrijk stuk non-verbale communicatie. We zien dan ook niet altijd hoe een cliënt reageert op wat wij typen. Daarnaast moeten we kunnen omgaan met ‘under- en overdisclosure’ (te veel of te weinig prijsgeven van persoonlijke gegevens door de cliënt).

6. Geef invulling aan veranderende regie

Jij als hulpverlener bent in staat de interactie in het hulpverleningsproces op een professionele manier te delen met je cliënt. Dit wil zeggen dat je zolang als nodig en gewenst het initiatief aan de cliënt kan laten, maar tijdig de regie van het hulpverleningstraject naar je toe kan halen wanneer de situatie zich daartoe leent. Je dient over juiste …

• ...kennis (je kent de verschillende stijlen en weet wanneer welke stijl het meest effectief is)
• ...vaardigheden (je kan de verschillende stijlen toepassen)
• ...en gedrag (je durft op het juiste moment te switchen)

… te beschikken om de benodigde begeleidingsstijl te kunnen toepassen.

7. Omgaan met transparantie

Je moet je ervan bewust zijn dat online communicatie zeer transparant is. Je kan hier in- en extern op een adequate manier mee omgaan en stelt je best open en leerbaar op. Belangrijk is om als organisatie een open cultuur te creëren waar iedereen bereid is van elkaar te leren.

Meer weten?

• VAD wil inzetten op vormingen over onlinevaardigheden. Hou ons vormingsaanbod in de gaten voor meer info!
• Wil je meer lezen over de competenties van de onlinehulpmedewerker? Lees het volledige document ‘Online toepassingen rond de alcohol-, drug- en gokproblematiek - Inspiratie voor intermediairs’.
• Aan de slag met kwaliteitsvolle onlinehulp? Lees het artikel over de kwaliteitscriteria.
• Wat zijn dan belangrijke randvoorwaarden waar je als organisatie rekening mee moet houden? Lees het artikel over de randvoorwaarden om als organisatie aan de slag te gaan met onlinehulp.
• Voor meer informatie over competenties van online medewerkers verwijzen we eveneens naar de volgende rapporten, webinfo en wetenschappelijke artikelen.